Công nghệ trí tuệ nhân tạo: Khái niệm, ứng dụng và cơ hội việc làm

Công nghệ trí tuệ nhân tạo đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ giáo dục, y tế, kinh doanh cho tới giải trí, an ninh và quốc phòng. Cùng tìm hiểu về công nghệ trí tuệ nhân tạo trong bài viết này nhé.

Công nghệ trí tuệ nhân tạo là gì?

Công nghệ trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence - AI) hay còn được gọi là trí thông minh nhân tạo, là công nghệ mà máy tính có khả năng học tập, từ đó có thể suy nghĩ, ghi nhớ và đưa ra quyết định giống như con người. Yếu tố cốt lõi của công nghệ AI đó chính là học máy (machine learning) và dữ liệu lớn (big data). Nhờ việc lập trình và thiết kế nên những chương trình học máy mà các máy tính có thể thiết lập trí tuệ nhân tạo, xử sự, hành động và có thể phát triển như một con người.

Khái niệm về công nghệ trí tuệ nhân tạo đã xuất hiện từ giữa những năm 50 của thế kỷ XX. Một nhà khoa học máy tính người Mỹ là John McCarthy tại hội nghị The Dartmouth (1956) đã trình bày khái niệm về công nghệ trí tuệ nhân tạo. Cho tới nay, AI đã phát triển thành và trở thành một lĩnh vực rộng lớn từ máy móc, quy trình tự động hóa cho tới rô bốt và các bộ vi xử lý thông minh.

Các ứng dụng của công nghệ trí tuệ nhân tạo

Công nghệ trí tuệ nhân tạo có thể được phân thành ba loại hệ thống khác nhau: trí tuệ nhân tạo phân tích, lấy cảm hứng từ con người và nhân cách hóa. AI phân tích chỉ có các đặc điểm phù hợp với trí tuệ nhận thức; tạo ra một đại diện nhận thức về thế giới và sử dụng học tập dựa trên kinh nghiệm trong quá khứ để thông báo các quyết định trong tương lai. AI lấy cảm hứng từ con người có các yếu tố từ trí tuệ nhận thức và cảm xúc; hiểu cảm xúc của con người, ngoài các yếu tố nhận thức và xem xét chúng trong việc ra quyết định. AI nhân cách hóa cho thấy các đặc điểm của tất cả các loại năng lực (nghĩa là trí tuệ nhận thức, cảm xúc và xã hội), có khả năng tự ý thức và tự nhận thức được trong các tương tác.

Công nghệ trí tuệ nhân tạo đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ giáo dục, y tế, kinh doanh cho tới giải trí, an ninh và quốc phòng. Dưới đây là một số ví dụ về các ứng dụng của AI hiện nay:

• Giáo dục: AI có thể giúp cá nhân hóa học tập cho mỗi học viên, phân tích năng lực, sở thích và mục tiêu của họ, từ đó đề xuất các khóa học, bài tập và phương pháp học phù hợp. AI cũng có thể giúp giáo viên chấm bài, theo dõi tiến độ và đánh giá kết quả học tập của học viên.
• Y tế: AI có thể giúp chẩn đoán bệnh, đề xuất phương án điều trị, phát hiện sớm các triệu chứng nguy hiểm, phân tích dữ liệu y tế lớn, hỗ trợ phẫu thuật và chăm sóc sức khỏe.
• Kinh doanh: AI có thể giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động, tiết kiệm chi phí, tăng doanh thu, cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, phục vụ khách hàng tốt hơn. AI cũng có thể giúp doanh nghiệp dự báo xu hướng thị trường, phân tích hành vi người tiêu dùng, tối ưu hóa chiến lược marketing và quản lý nhân sự.
• Giải trí: AI có thể giúp tạo ra các nội dung giải trí mới mẻ và hấp dẫn, như âm nhạc, phim ảnh, trò chơi, nghệ thuật. AI cũng có thể giúp cá nhân hóa trải nghiệm giải trí cho mỗi người dùng, gợi ý các nội dung phù hợp với sở thích và cảm xúc của họ.
• An ninh và quốc phòng: AI có thể giúp bảo vệ an ninh mạng, phát hiện và ngăn chặn các cuộc tấn công mạng, mã hóa và giải mã thông tin. AI cũng có thể giúp nâng cao khả năng chiến đấu của quân đội, sử dụng các thiết bị không người lái, rô bốt quân sự, nhận diện khuôn mặt và âm thanh.

Cơ hội việc làm trong ngành công nghệ trí tuệ nhân tạo

Với sự phát triển không ngừng của công nghệ trí tuệ nhân tạo, nhu cầu về nhân lực trong ngành này cũng ngày càng cao. Theo báo cáo của LinkedIn vào năm 2020, công nghệ trí tuệ nhân tạo là một trong những kỹ năng được săn đón nhất trên thị trường lao động. Các doanh nghiệp, tổ chức và cơ quan chính phủ đều cần có các chuyên gia về AI để giải quyết các vấn đề phức tạp, tối ưu hóa các quy trình hoạt động và tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới mẻ.

Sinh viên tốt nghiệp ngành trí tuệ nhân tạo có cơ hội việc làm rất đa dạng với một số vị trí như sau:

• Kỹ sư phát triển ứng dụng AI: Bao gồm các ứng dụng hay các phần mềm có chức năng gần hơn và thân thiện hơn với con người. Ví dụ như các trợ lý ảo, các ứng dụng nhận diện khuôn mặt, giọng nói, vân tay, các ứng dụng học tập và giải trí thông minh.
• Kỹ sư phát triển hệ thống tự động hóa: Đảm nhận các công việc thiết kế, chế tạo, lập trình, tích hợp các hoạt động của robot. Các robot có thể được sử dụng trong các lĩnh vực như sản xuất, y tế, quân sự, nông nghiệp.
• Phân tích dữ liệu: Sử dụng các công cụ và kỹ thuật AI để thu thập, xử lý, phân tích và khai thác các dữ liệu lớn. Các phân tích dữ liệu có thể giúp cho việc ra quyết định, dự báo xu hướng, khám phá tri thức và tạo ra các giải pháp mới.
• Nghiên cứu trí tuệ nhân tạo: Tham gia vào các dự án khoa học và công nghệ liên quan đến AI. Các nghiên cứu viên có thể làm việc tại các trường đại học, viện nghiên cứu, công ty công nghệ hoặc tổ chức phi lợi nhuận. Các nghiên cứu viên có thể đóng góp vào việc phát triển các lý thuyết, thuật toán, mô hình và ứng dụng mới của AI.
• Trải nghiệm người dùng: Thiết kế và kiểm tra các giao diện người máy (HMI) cho các sản phẩm và dịch vụ AI. Các chuyên gia trải nghiệm người dùng có thể làm việc trong các lĩnh vực như thiết kế web, thiết kế đồ họa, thiết kế game hoặc thiết kế sản phẩm.
• Lập trình ngôn ngữ tự duy (NLP): Xây dựng và phát triển các ứng dụng có khả năng hiểu và xử lý ngôn ngữ tự nhiên của con người. Các ứng dụng NLP có thể bao gồm các công cụ dịch thuật, phân tích cảm xúc, trích xuất thông tin, tóm tắt văn bản, sinh văn bản hoặc sinh tiếng nói.

Để phát triển trong ngành công nghệ trí tuệ nhân tạo, bạn cần có một số kỹ năng cần thiết như sau:

• Luôn sáng tạo và tò mò những điều mới mẻ: AI là một lĩnh vực đang liên tục thay đổi và cập nhật. Bạn cần có khả năng sáng tạo để tạo ra các giải pháp mới cho các vấn đề cũ hoặc mới. Bạn cũng cần có sự tò mò để khám phá và học hỏi những kiến thức và kỹ năng mới.
• Học hỏi và tiếp thu nhanh: AI là một lĩnh vực rộng lớn và phức tạp. Bạn cần có khả năng học hỏi và tiếp thu nhanh các kiến thức và kỹ năng liên quan đến AI, từ các nguyên lý cơ bản đến các công nghệ tiên tiến. Bạn cũng cần có khả năng tự học và tự nâng cao kiến thức của mình.
• Kiên trì và nỗ lực học hỏi: AI là một lĩnh vực đầy thử thách và khó khăn. Bạn cần có sự kiên trì và nỗ lực để giải quyết các vấn đề, khắc phục các lỗi, cải thiện các kết quả và hoàn thành các dự án. Bạn cũng cần có sự chịu đựng áp lực cao và biết cách làm việc nhóm.
• Am hiểu các dữ liệu: AI là một lĩnh vực dựa trên các dữ liệu. Bạn cần có khả năng thu thập, xử lý, phân tích và khai thác các dữ liệu lớn. Bạn cũng cần có khả năng sử dụng các công cụ và kỹ thuật AI để tạo ra các giá trị từ các dữ liệu.

Công nghệ trí tuệ nhân tạo là một trong những lĩnh vực khoa học máy tính tiên tiến nhất hiện nay, có khả năng mô phỏng các quá trình suy nghĩ và học tập của con người cho máy móc, đặc biệt là các hệ thống máy tính. Công nghệ trí tuệ nhân tạo đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ giáo dục, y tế, kinh doanh cho tới giải trí, an ninh và quốc phòng. Cùng với đó là sự gia tăng của nhu cầu về nhân lực trong ngành này. Nếu bạn có niềm đam mê với công nghệ trí tuệ nhân tạo, bạn có thể theo đuổi một trong những vị trí công việc đã được liệt kê ở trên. Tuy nhiên, bạn cũng cần phải chuẩn bị cho mình một số kỹ năng quan trọng để phát triển trong ngành này.